Niezwykłą malarską podróżą, podróżą do wnętrza ludzkich emocji i do istoty materii dającej się poznać człowiekowi poprzez zmysły, określić by można wystawę malarstwa Mariusza Kusa i Agaty Kus.
Ojciec i córka - tak najtrafniej należy nazwać artystów
- przewodników podróży, którą przeżyć można zwiedzając ekspozycję
sztuki współczesnej w salach Piwnicy PodCieniami - od 24 września
do 10 października. Mariusz Kus ukończył Instytut Wychowania Artystycznego UMCS w Lublinie. Dyplom z malarstwa w 1986 roku w pracowni prof. Mieczysława Hermana. Agata Kus od 2007 roku studiuje
w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie na Wydziale Malarstwa w pracowni
prof. Leszka Misiaka.
Z pozoru światy malarskich fascynacji "Jego i Jej" różnią się. Odmiennymi jawią się te wszystkie cechy, które w przypadku dzieła literackiego określa się mianem świata przedstawionego. Zwraca uwagę różny sposób posługiwania się środkami plastycznego wyrazu - barwą i linią, choć niektóre obrazy łączy efekt przestrzenności osiągnięty w wyniku punktowego nakładania farby. Płótna różnicuje także format i wybór tematyki, poprzez którą każdy z artystów interpretuje rzeczywistość współczesnego człowieka.
Mariusz, malując rośliny w maksymalnym powiększeniu optycznym, stara się niejako dotrzeć do istoty materii dającej się poznać człowiekowi poprzez zmysły, głównie poprzez wzrok. Zwraca uwagę na kluczowe dążenie człowieka do wyjaśniania otaczającego świata. Jego płótna odkrywają tajemnice codziennej rzeczywistości znanej tylko z pozoru. Dokonuje się w nich niejako swoista zamiana światów - jak w odwróconym obrazie powiększenia. Świat człowieka jawi się w tym wymiarze niewielki, mniej odważny i ekspansywny, a świat roślin urasta do rangi potęgi wzbudzającej w ludziach respekt i zastanowienie. Gałązka drzewa jednym razem przybiera rozmiary monumentalnego posągu, a innym - wpatruje się wnikliwie
w odbiorcę wieloma parami ukrytych oczu. Czy upersonifikowany świat roślin jest obrazem człowieka, który innym znany jest tylko z pozoru swej zewnętrzności...?
Agata, malując zwierzęta - główne lisy, przedstawione w sytuacji uwięzienia, umęczenia, uwikłania i kontrolowania przez świat klatki - stara się pokazać człowieka targanego emocjami, toczącego ustawiczną walkę wewnętrzną. Moje malarstwo nie ma nic wspólnego z ekologią, walką o prawa zwierząt, czy buntem przeciw ich mordowaniu. Zwierzęcia używam jako symbolu, wykreowanego przeze mnie, służącego mi do przekazywania treści głębszych, nie uniwersalnych, lecz całkowicie prywatnych. Malarstwem posługuję się do opisu swoich wewnętrznych stanów ducha - mówi o swojej twórczości młoda malarka.
Zatem światy malarskich fascynacji "Jego i Jej" różnią się tylko z pozoru. Mimo zastosowania odmiennych sposobów interpretacji łączy je podobieństwo, gdyż podejmują próbę wyjaśnienia istoty wnętrza. Malarstwo ojca i córki autentycznie angażuje widza, wzbudza jego zainteresowanie, prowokując do autodyskusji i refleksji nad rzeczywistością.
Wystawa Mariusz Kus i Agata Kus. Malarstwo jest piątą prezentacją sztuki zrealizowaną
w Piwnicy PodCieniami nawiązującą do muzealnego cyklu Nasi przedstawiającego sylwetki krośnian. Poprzedziły ją wystawy: OBSERWACJE - ARANŻACJE. Wystawa fotografii Łukasza Zajdla (2007), Witold Śliwiński - szkło artystyczne (2007), Magdalena Wyżykowska - malarstwo. Wystawa jubileuszowa (2008), MOJEMU MIASTU. Wystawa jubileuszowa rzeźbiarza Macieja Syrka (2009).
O sztuce współczesnej słów kilka
Nie podlega podziałom czasowym, charakteryzują ją liczne ruchy i tendencje artystyczne, wybucha często manifestami, nie wyznacza jednego kanonu wartości, jest różnorodna - zatem niejednoznaczna... sztuka najnowsza - aktualny okres w dziejach historii sztuki.
Podstawową kategorią estetyczną wiążącą się ze sztuką jest piękno. Przez Platona sytuowane było ono w triadzie, obok prawdy i dobra. Arystoteles podkreślał wartość pozytywnych emocji, uznając że pięknem jest to, co będąc dobrem, jest przyjemne. Czasy nowożytne definiowały piękno jako to, co się podoba. Dziełem sztuki były wówczas wytwory artystyczne, którym można było przypisać kategorię piękna. Naturalną koniecznością stał się fakt istnienia odbiorców dzieł sztuki - to ich przecież dzieła miały swym pięknem poruszać.
Sztuka najnowsza przeciwstawia się uznanym dotychczas wartościom estetycznym, kontestuje piękno od swego prapoczątku. Ekspresjonizm, dadaizm, kubizm, surrealizm zrzuciły klasyczne piękno z piedestału, stawiając na nim rzeczywistość daną człowiekowi, więc również: codzienną, banalną, brzydką czy szokującą. Z czasem przestały obowiązywać wszelkie kryteria i kanony estetyczne. W rezultacie powstał skomplikowany obraz zjawiska, któremu na imię sztuka współczesna.
Zainteresowanie zjawiskami zachodzącymi w sztuce najnowszej wiąże się z jej rolą wobec współczesnego człowieka - odbiorcy. Sztuka współczesna, będąc cząstką teraźniejszej kultury, często ją inicjuje, czyni to w rytm przemian współczesnego świata. Dzieła sztuki dawnej stanowią niekwestionowaną, wielką wartość dorobku kulturowego ludzkości. Lecz zostały one stworzone na potrzeby konkretnego odbiorcy, w tamtym,
a nie innym czasie. Współczesny człowiek podziwia je, przyznaje im najwyższą rangę artystyczną, lecz często odczuwa wobec nich dystans obcości wytworzony przede wszystkim przez historię ale również przez odmienność postawy intelektualnej, uczuciowej czy wolicjonalnej. Zatem tylko sztuka najnowsza może autentycznie angażować współczesnego odbiorcę, nie tylko przez fakt, że jest nieodłącznym elementem naszej codzienności. Sztuka współczesna utrwala obraz rzeczywistości
w wielu wymiarach i z wielu punktów widzenia. Daje odbiorcy sposobność wypowiedzenia własnych sądów "tu i teraz", z pominięciem bariery, którą wyznacza czas. Dzieła sztuki współczesnej często wywołują uczucia skrajne: od niechęci przez niezrozumienie po entuzjazm. Lecz na tym przecież polega suwerenność odbiorcy na terytorium kultury zajmowanym przez sztukę najnowszą. Współczesne dzieło nie musi być ani dobre technicznie, ani piękne - jeżeli jest ciekawe z pewnością przykuje uwagę odbiorcy. Jest to kategoria uznawana przez niektórych dzisiejszych historyków sztuki za podstawowy wyznacznik sztuki współczesnej.