Rzeźba. Juraj i Matej Gavula.
Wystawa w Piwnicy PodCieniami
Wspólna wystawa dzieł Juraja Gavuli (1942) i Mateja (1972) Gavuli jest swego rodzaju zwizualizowanym dialogiem na temat niezmiennych, elementarnych podstaw rzeźbiarstwa i różnorodności jego współczesnych form.
Prowadzą go artyści związani ze sobą rodzinnie i pedagogicznie, reprezentujący jednak dwie różne generacje twórców. Duchowy wymiar prezentowanych prac, na który składają się wiedza społeczno-kulturowa, historia sztuki i tradycje rodzinnego regionu, podkreśla klimat serdeczności w stosunkach pomiędzy ojcem a synem oraz do wzajemny szacunek w odniesieniu do swoich dzieł.
Juraj Gavula opiera się na klasycznym rzeźbiarstwie, które wymaga mistrzowskiego opanowania technik i materiałów, jak: kamień, metal, drewno czy szkło. Poprzez wyjątkowe połączenie tych budulców tworzy rzeźby i obiekty będące samodzielnymi dziełami bądź częścią wnętrz lub całych kompleksów architektonicznych. Oprócz nawiązań do ojczyzny i przyrody, przekazem jego dzieł wyrażonym w sposób jawny lub ukryty - jest pokora wobec życia oraz odwiecznych praw czasu i przestrzeni, którym podlega człowiek. Prace Juraja Gavuli wyrażają pragnienia i marzenia, ludzką solidarność i konstruktywny kontakt z naturą. Zredukowane geometryczne kształty, poprzez minimalny, ale za to dokładny ślad pozostawiony w materiale - to środki wyrazu, za pośrednictwem których jest przekazywana ponadczasowej mądrość, społeczna pamięć, ale także obawy przed złem i destrukcją człowieka. Jego monumentalne dzieła oddziaływają na odbiorców, nie rozmiarem formy, a na przekazem, który ze sobą niosą.
Działalność rzeźbiarska Mateja Gavuli jest definiowana w charakterystyczny sposób jako twórczość konceptualna, przestrzenna lub medialna. Fakt ten niesie ze sobą akceptację wszelkich rodzajów materiałów, technik i procesów twórczych, prowadzących do osiągnięcia wyznaczonej idei. Rzeźbiarz nie waha się kreować przedmiotów gotowych, tzw. ready-made albo poprzez swoje dzieło prowokować do podważania oczywistych odpowiedzi na postawione pytania. Za pomocą obiektów, instalacji i performansów przewartościowuje życiowe schematy, indywidualizuje doświadczenia, momenty i elementy codziennego życia. Poprzez odwołanie się do idei dadaizmu zwraca uwagę na zwykłe niejednokrotnie banalne rzeczy. Aby na nowo przewartościować lub przypomnieć ich pierwotne funkcje i znaczenia prezentuje je odbiorcom w gipsowych lub metalowych odlewach. Polaryzuje lub zestawia ze sobą różne materiały i przedmioty, tworząc nowe zaskakujące związki w celu aktywacji idei lub propagowania charakterystycznej dla siebie estetyki. Jego ironia, komentarz i prowokacja są zawsze oparte na solidnej podstawie pozytywnej krytyki.
JURAJ GAVULA
Ojciec.
Urodził się 15 kwietnia 1942 r. w miejscowości Čabiny niedaleko Medzilaborce.
Ukończył Liceum Sztuki Użytkowej w Bratysławie Wydział Rzeźby w Kamieniu (1963) oraz ASP w Bratysławie Pracownia prof. F. tefunka i doc. Václava Cíglera (1969). W latach 1969 1990 kierował Wydziałem Rzeźby w Kamieniu w macierzystym liceum plastycznym. Następnie do 2007 r. pełnił funkcję dyrektora Zakładu Szkła Artystycznego Katedry Sztuki Użytkowej ASP w Bratysławie. Jego twórczość koncentruje się wokół rzeźby miniaturowej i monumentalnej. Interesuje się modelarstwem oraz działa jako konserwator.
MATEJ GAVULA
Syn.
Urodził się 14 kwietnia 1972 r. w Bratysławie. Ukończył Liceum Sztuki Użytkowej w Bratysławie Wydział Rzeźby w Kamieniu (1990), następnie ASP w Bratysławie Zakład Szkła Artystycznego Katedry Sztuki Użytkowej - Pracownia doc. Juraja Gavuli. W latach 1996 2012 prowadził macierzystą pracownię.
Jaroslav Formanko - kurator wystawy ze Słowacji
Fot. Mariusz Kus (MRzK)
Więcej o wydarzeniu