Facebook

WSPÓŁPRACUJEMY:

POLECAMY:

Centrum Dziedzictwa szkła Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza Innowacyjne Podkarpackie Odyssei Społeczność podróżników epodkarpacie.com KrosnoCity


rodo_cookies

Niezwykła wystawa czasowa: "Mistrzowie szklanego rzemiosła"
- otwarta


W czasie wakacji w Piwnicy PodCieniami można będzie zwiedzić niezwykłą ekspozycję poświęconą Krośnieńskim Hutom Szkła "KROSNO" S.A. prezentującą dzieła projektantów, hutników i zdobników szkła, powstałe na przestrzeni lat 1924 - 2008.

Multimedialna ekspozycja prezentuje dzieje zakładu w kontekście jego powstania i rozbudowy, procesu technologicznego produkcji wyrobów szklanych oraz działań z zakresu kultury i sportu zakładowego a także nauki rzemiosła szklanego.Pokazano na niej najbardziej charakterystyczne mody na szkło, wyroby będące dziełem samych hutników (tzw. "po godzinach"), a także techniki zdobienia szkła. Wiele eksponatów to rodzinne pamiątki, które po raz pierwszy zostały zaprezentowane szerokiej rzeszy odbiorców.

Wystawa pozwala poznać, zobaczyć i usłyszeć największy w Polsce i jeden z największych na świecie zakład produkcji szkła.

Przygotowywana od roku przez  Muzeum Rzemiosła w Krośnie i Krośnieńskie Huty Szkła Krosno S.A. wystawa ma również swoją burzliwą historię. Ilość koncepcji, zmian tytułu, konsultacji i pomysłów co i w jaki sposób pokazać jest odzwierciedleniem funkcjonowania tak dużego przedsiębiorstwa. To, jak się okazuje, nie tylko historia pewnego zakładu pracy, ale także miasta, wielu rodzin, które od kilku pokoleń tworzą klan „tych co na hucie robią” -  hutników, chemików, laborantów, elektryków, mechaników, techników, inżynierów, projektantów, kowali, ślusarzy, kuglerów, grawerów, malarzy szkła, prawników i wielu innych, bez których nie istniałby zakład.

Spółka Akcyjna  Polskie Huty Szkła z siedzibą w Krośnie została wpisana do rejestru handlowego 31 maja 1920 r. Powstała z inicjatywy krakowskiego adwokata i przedsiębiorcy - Michała Berkowicza. W 1923 r. spółka zakupiła od hrabiny Marii Kaczkowskiej posiadłość ziemską wraz z XIX-wiecznym „pałacykiem”, położoną w południowej części Krosna. Akcjonariusze przystąpili do budowy huty szkła na zakupionym terenie. Tak rozpoczyna się historia szkła w Krośnie – dlaczego właśnie tutaj? Zapewne decyzja zależała od istnienia połączenia kolejowego z Krakowem oraz dostępu do taniego i kalorycznego paliwa, jakim był gaz ziemny, występujący na tym terenie. Pewnym problemem było natomiast znalezienie odpowiednich pracowników – wykwalifikowanych hutmistrzów - mistrzów rzemiosła szklarskiego. Tych znajdowano poprzez 'werbowników' w różnych miejscach Polski i za granicą. Zachęceni dobrymi zarobkami, mieszkaniami osiedlali się w Krośnie: Niemcy, Czesi, pracownicy z Dolnego Śląska, Bukowiny, Węgier, Rumunii. Tajemnice szklanej technologii przechodziły z ojca na syna. Obcemu niełatwo było zdobyć tytuł mistrza. Sam mistrz zresztą, choćby o najbardziej „złotych rękach” ledwo się otarł o prawdziwą naukę: trzy, cztery klasy szkoły podstawowej – to było wszystko. Zawodowych szkół w szklanej branży nie było, podobnie jak nie było większych tradycji w tej dziedzinie hutnictwa: na światowych rynkach wyprzedzali nas Włosi, Francuzi, Niemcy i Czesi - wspomina Fryderyk Knoll.

W styczniu 1924 r. w krośnieńskiej hucie szkła wyprodukowano pierwsze wyroby, a lata 20-te to okres nie tylko rozwoju przedsiębiorstwa, ale także pierwszych dużych sukcesów. Krośnieńskie wyroby szklane stały się znane, a w  1929 r. zostały nagrodzone złotym medalem i  dyplomem 'za całokształt wytwórczości'na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu przez ówczesnego Ministra Przemysłu i Handlu Rzeczypospolitej Polskiej  Eugeniusza Kwiatkowskiego. Odbudowa i rozwój huty po wojennych zniszczeniach spowodowały, że Krosno w świadomości Polaków zaczęło kojarzyć się już nie tylko z ropą naftową i lnem, ale przede wszystkim z  pięknymi wyrobami szklanymi. Tym bardziej, że od 1958 r. w nazwie huty znalazło się określenie 'Krośnieńskie'.

Wystawa Mistrzowie szklanego rzemiosła nie jest tylko jedną z  wizytówek  KHS - takie prezentuje się na targach branżowych. Zwyciężyła koncepcja pokazania obrazu huty przez  wszystkie lata jej funkcjonowania właśnie tutaj, w Krośnie, oczyma ludzi, którzy zakład tworzyli. To obrazy odtworzone ze wspomnień pracowników, to fotografie sprzed kilkudziesięciu lat  przechowywane nie tylko w archiwum, ale także te z rodzinnych albumów, to kroniki, artykuły prasowe, propaganda sukcesu i prawdziwe życie. To także dzisiejsze Krośnieńskie Huty Szkła.

Zapraszając na wystawę mamy nadzieję, że udało nam się pokazać nie tylko piękne krośnieńskie szkło, ale także miejsce i czasy, w których powstawało. Moda na krośnieńskie szkło – mamy nadzieję – nie przeminie. Kiedyś zamawiane było do rezydencji koronowanych głów, notabli partyjnych i przywódców wielkich państw, zdobiło stoły, serwantki i telewizory w blokowych M-3. A dzisiaj ... Krosno jest jedną z niewielu rozpoznawalnych na świecie marek polskiego przemysłu i designu  - i niech tak zostanie, niech mistrzowie szklanego rzemiosła pięknego, szlachetnego szkła kojarzą się przede wszystkim z KROSNEM.


Ewa Mańkowska
Dyrektor Muzeum Rzemiosła w Krośnie