Facebook

WSPÓŁPRACUJEMY:

POLECAMY:

Centrum Dziedzictwa szkła Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza Innowacyjne Podkarpackie Odyssei Społeczność podróżników epodkarpacie.com KrosnoCity


rodo_cookies

Muzealnicy i mikroby, czyli o konserwacji archiwaliów


Pewnie mało kto zdaje sobie sprawę, że praca muzealnika niesie ze sobą jakieś zagrożenia i niebezpieczeństwa. Otóż stare dokumenty i archiwalia są siedliskiem wielu mikroorganizmów - bakterii, grzybów, pleśni, które dla współczesnego człowieka mogą okazać się bardzo niebezpieczne.

Dzięki wsparciu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego zbiory archiwalne Muzeum Rzemiosła poddane zostały kompleksowym zabiegom zabezpieczającym, w tym dezynfekcyjnym oraz konserwatorskim.


Muzeum Rzemiosła w Krośnie posiada liczne zbiory prezentujące dziedzictwo kulturowe regionalnego rzemiosła. Znajdujące się w naszych zasobach archiwalia stanowią szczególny w skali regionu zbiór dokumentów cechowych związanych z historią rzemiosła południowo-wschodniej Polski i mają wyjątkową wartość historyczną dla dziejów miasta i regionu.

W zasobach przechowywane są zespoły archiwalne z okresu zaboru austriackiego, II Rzeczpospolitej oraz Polski Ludowej. Dotyczą one głównie działalności Cechu Wielkiego w Krośnie, Cechu Rzemiosł Różnych w Krośnie oraz działalności prywatnych warsztatów rzemieślniczych. Do najcenniejszych dokumentów znajdujących się w zbiorach muzealnych należą: Uniwersał Marii Teresy z 1778 r., Regestr Zmarłych z 1795 r., Księgi zapisów i wyzwolin uczniów, czeladników i mistrzów z lat 1775-1899, dyplomy rzemieślnicze z lat 1870-1900 oraz bogaty zbiór fotografii dokumentującej działalność rzemieślniczą regionu Podkarpacia. Rzemiosło tradycyjne stanowi istotny element polskiego dziedzictwa kulturowego, stąd zbiory Muzeum Rzemiosła posiadają szczególną wartość dla jego zachowania.

Między innymi takie mikroorganizmy żyją w papierze


Wyselekcjonowana część archiwaliów poddana została zabiegom konserwatorskim, dokonanym w specjalistycznych pracowniach konserwacji papieru. Polegały one na odkwaszeniu i wzmocnieniu struktury papieru, ponadto wobec większości archiwaliów konieczne było uzupełnienie ubytków papieru oraz naprawa uszkodzeń mechanicznych. Do Muzeum dokumenty wróciły w specjalnych teczkach wykonanych z papieru bezkwasowego. Działania te przyczyniły się do uratowania najbardziej zniszczonych egzemplarzy, znajdujących się w zbiorach archiwalnych Muzeum Rzemiosła.

Regestr spisany w Cechu Sławetnem Szewskim krośnieyskim
do przyjmowania chłopców w rzemiosło w 1783 r. PRZED i PO konserwacji


Dezynfekcja zbiorów archiwalnych polegała na chemicznym odkażeniu w specjalistycznej próżniowej komorze fumigacyjnej. Dzięki temu zabiegowi zbiory zostały odkażone i oczyszczone z bakterii, pleśni, grzybów i wszelkich mikroorganizmów. W ramach zadania zakupiono także systemy specjalistycznych mebli i urządzeń klimatyzacyjnych, zapewniających odpowiedniejsze warunki klimatyczne (stałą temperaturę i wilgotność powietrza) i bezpieczniejsze warunki przechowywania archiwaliów oraz księgozbioru.

Regestr po konserwacji
w pudełku wykonanym z papieru bezkwasowego


Dokumenty te są częstym źródłem dla kwerend prowadzonych przez instytuty naukowe oraz muzea, są obiektami wypożyczanymi na różne wystawy muzealne, w związku z czym ich stan techniczny ulega ciągłemu pogorszeniu. Dezynfekcja i konserwacja daje możliwość digitalizacji zbiorów, co pozwoli na ich szersze udostępnianie bez konieczności narażania oryginałów.

Księga Wyzwolin Braci Cechowych Wielkiego Cechu w Krośnie,
1830-1892, PRZED i PO konserwacji


Działania te z całą pewnością podniosły standardy warunków w jakich są przechowywane zbiory archiwalne i pozwoliły na odpowiednie zabezpieczenie ich przed szkodliwym wpływem środowiska. Realizacja zadania miała ogromne znaczenie dla zachowania i utrwalenia dziedzictwa kulturowego Krosna jak i regionu. Wobec stanu zachowania zbiorów muzealnych i wielu potrzeb z niego wynikających zadanie to stanowi ważny etap przed kolejnymi zabiegami konserwatorskimi, o które Muzeum Rzemiosła w Krośnie będzie zabiegać.


Nazwa programu MKiDN: Dziedzictwo kulturowe - 2010
Nazwa zadania: Ochrona i konserwacja zbiorów archiwalnych Muzeum Rzemiosła w Krośnie



Zrealizowano ze środków MKiDN





Marta Rymar
Łukasz Stachurski